Uredba EU o mehanizmu za prilagodbu granice ugljenika (CBAM) usvojena je u maju 2023. Od 1. januara 2026. sav uvoz aluminijuma, čelika, gvožđa, đubriva, električne energije, vodonika ili cementa u EU podliježe CBAM-u, uz kazne (penale) za nepoštivanje. Prelazna faza je već započela 1. oktobra 2023. i završava se 1. januara 2026. Tokom ovog prelaznog perioda potrebno je izvještavati o emisijama bez ‘finansijskog prilagođavanja’. Tokom prelazne faze, EU uvoznik ili indirektni carinski predstavnik mora podnositi CBAM izvještaj na tromjesečnoj osnovi (na kraju mjeseca koji slijedi nakon svakog tromjesečja) počevši od 31. januara 2024. za prvi izvještaj koji pokriva Q4 2023. godine.

EU4Energy je obavio važan posao na analizi uticaja CBAM-a u BiH koja pokriva pet sektora privrede na koje se CBAM primjenjuje. Jedan od zaključaka ove analize pokazuje da je električna energija najteže pogođena industrija u BiH.

BiH može izbjeći CBAM za izvoz električne energije (ne i za druge proizvode) do 2030. godine ako ispuni određene preduslove. Važan aspekt troškova CBAM-a je uvođenje ETS-a u BiH, jer se troškovi ugljika plaćeni u zemlji odbijaju od CBAM-a.

Preliminarna analiza pokazuje da će oko 44% izvoza iz BiH, uključujući čelik, cement i aluminijum, biti pod uticajem CBAM-a i da će biti ugroženo oko 5% BDP-a. Više informacija o analizi uticaja biće pruženo tokom panela. Na panelu će se raspravljati o tome kako se kompanije u BiH pripremaju za CBAM, koji su izazovi, te da li su kreatori politike preduzeli potrebne mjere da izbjegnu CBAM za energetski sektor. Panel će se također osvrnuti na iskustvo i lekcije naučene u EU do sada u vezi sa CBAM regulativom.